သံဃာေတာ္မ်ားအတြက္ သက္ေတာ္ထက္
၀ါေတာ္(သိကၡာေတာ္)က ပိုမိုအေရးၾကီးပံု
*******************************
ရဟန္းသံဃာရယ္လို႔ ျဖစ္လာရင္ ျမတ္ဗုဒၶသာသနာေတာ္မွာ ေထရ္စဥ္၀ါလိုက္ အခ်င္းခ်င္း အရိုအေသ ေပးၾကရစျမဲျဖစ္သည္႔ အားေလွ်ာ္စြာ ရဟန္းတစ္ပါး အေနျဖင္႔ သာသာနာ႔ေဘာင္မွာ ေနထိုင္သီတင္းသံုးေတာ႔မည္ ဆိုပါက မိမိေရာက္ရွိေနေသာ ၀ါအေရအတြက္ကို မျဖစ္မေန သိရွိထားရန္လိုအပ္ေပ၏။ ကိုရင္(ရွင္သာမေဏ)ျဖစ္လွ်င္ ကိုရင္၀ါအေရအတြက္၊ ရဟန္းျဖစ္လွ်င္ ရဟန္း၀ါအေရအတြက္ အသီးသီး သိထားမွ သာသနာ႔ေဘာင္အတြင္း ေနထိုင္သမွ် (သာမေဏရ သာရုပၸ၊ သမဏ သာရုပၸ)ၾကည္ညိဳဖြယ္ရာ အသြင္ကို ေဆာင္ရာလည္းေရာက္သလို၊ မဂၤလာဂါရ၀တရားတိုးပြားေအာင္ ေနထိုင္ရာလည္း ေရာက္ေပ၏။
ေလာကီနယ္ပယ္၌ တစ္ဦးႏွင္႔တစ္ဦး အခ်င္းခ်င္း အရိုအေသေပးဘို႔ရန္္အတြက္ အသက္၊သိကၡာ၊ရာထူးဂုဏ္ပါ၀ါ ေပတံတို႔ျဖင္႔ တိုင္းတာဆံုးျဖတ္တတ္္ၾကေသာ္လည္း ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ႕ သာသနာနယ္ပယ္္မွာေတာ႔ ေလာကီနယ္ပယ္မွာလို အသက္(သို႔မဟုတ္) ရာထူးဂုဏ္ပါ၀ါတို႔ျဖင္႔ အရိုအေသေပးျခင္းကိစၥကို တိုင္းတာဆံုးျဖတ္ရိုး ထံုးစံမရွိေပ။ ရဟန္းစတင္ျဖစ္ရာ၊ ရွင္သာမေဏစတင္ျဖစ္ရာ အခ်ိန္ကာလကိုသာ ၾကည္႔၍ မည္သူကေတာ႔ျဖင္႔ မိမိထက္ ၀ါၾကီးသည္၊ မည္သူကေတာ႔ျဖင္႔ မိမိထက္ ၀ါငယ္သည္ စတာေတြကို တိုင္းတာဆံုးျဖတ္ကာ တစ္ပါးႏွင္႔တစ္ပါး အရိုအေသေပး ဆက္ဆံေနထိုင္ သီတင္းသံုးေတာ္မူၾက၏။
၀ါဆိုဘို႔ရန္ အေၾကာင္းဖန္လာပံု
************************
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ လက္ထက္ေတာ္ကာလ တစ္ခုေသာေနတစ္ေန႔ လူပုဂၢိဳလ္ေတြုဟာ ေအာက္ပါစကားရပ္မ်ားျဖင္႔ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားအား ေ၀ဖန္ကဲ႕ရဲ႕ ျပစ္တင္ ေျပာဆိုေနၾကေလကုန္၏၊ အဘယ္သို႔နည္းဟူမူကား…
“အလုိေလ..ရဟန္းေေတြျဖစ္ပီး ေဆာင္း၊ေႏြ၊ မုိး ဥတုသံုးပါးမေရြး ခရီးေတြၾကြေနလိုက္ၾကတာ အံ႔ပါေရာ.. အခုလို မိုးတြင္းကာလေလးမွာေတာင္ ေအးေအးလူလူ မေနၾကဘူး၊ ငွက္ေတြေတာင္ မုိးတြင္းဆိုရင္ အသိုက္ျမံဳထဲမွာ ေအာင္းေနၾကေသးတယ္၊ ဒီရဟန္းေတြႏွယ္… ငွက္ေတြေလာက္ေတာင္ စည္းကမ္းမရွိၾကပါလား၊ သာသနာေတာ္မွ တစ္ပါးေသာ အယူ၀ါဒရွိတဲ႔ တိတၳိတကၠဒြန္းေတြေသာ္မွ အခုလို အခ်ိန္ကာလမ်ိဳးမွာ သူတို႔ေနရာေတြမွာပဲ ေအးေအးလူလူ ကိန္းေအာင္းေနထိုင္ၾကေသးတာ..ေျပာကို မေျပာခ်င္ေတာ့ဘူး။”
“ဟုိတစ္ေန႔ကဆို ရဟန္းတစ္ပါး ငါတုိ႔လယ္ယာစိုက္ခင္းထဲကေန ျဖတ္ေလ်ွာက္သြားတာ ျမက္သစ္ပင္နဲ႔ ေကာက္ပဲသီးႏွံေတြ ပ်က္စီးကုန္တယ္၊ ေကာက္ပဲသီးႏံွေတြ ပ်က္စီးတာက အေၾကာင္းမဟုတ္ပါဘူး၊ ပိုးေကာင္ေလးေတြ ေသကုန္မွာေပါ့၊ မိုးတြင္းဆိုေတာ့ ပိုးေကာင္ေလးေတြက ျမက္ပင္ေလးေတြမွာ ခိုကပ္ေနၾကရတာမဟုတ္လား။”
“တစ္ခ်ဳိ႕ရဟန္းေတြဆုိ ေျပာကိုမေျပာလိုက္ခ်င္ဘူး...
ဒီေလာက္ စိမ္းစိုေနတဲ့ ျမက္သစ္ပင္ေတြကို နင္းျပီး သြားၾကတာ သက္ရွိသတၱဝါေတြရဲ့ အသက္ကို သတ္သလိုပါဘဲ”
ထုိလူမ်ား၏ ေ၀ဖန္ျပစ္တင္ ကဲ႔ရဲ႕ေသာစကားမ်ားကို ရဟန္းေတာ္မ်ား ၾကားသိၾကေလသျဖင္႔ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ထံ ျပန္လည္ေလွ်ာက္ထားေသာအခါ
ျမတ္စြာဘုရားရွင္က..
“အို…… ငါ၏ခ်စ္သား ရဟန္းမ်ားတုိ႔...
ဒီကေန႔က စျပီး မုိးတြင္းကာလမွာ သင္ရဟန္းတို႔အေနနဲ႔ ဘယ္မွ မသြားပဲ၊ ဝါဆို ၀ါကပ္ၾကကုန္ေလာ့” ဟု ၀ိနည္းစည္းကမ္း ဥပေဒသစ္တစ္ခု ပညတ္ေတာ္မူခဲ႔ေလသည္။
၀ါဆိုရမည္႔အခ်ိန္ကာလ သတ္မွတ္ျပ…
*******************************
ထို႔ေနာက္ ျမတ္ဗုဒၶက တစ္ခုေသာေန႔မွာ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားအား ေခၚေတာ္မူကာ ၀ါဆိုရမည္႔ အခ်ိန္ကာလပမာဏကို ဤသို႔ သတ္မွတ္ျပေတာ္မူ၏။ “၀ါဆိုမည္႔အေရး ေမွ်ာ္ေတြးရွဳျငား အိုခ်စ္သားရဟန္းမ်ားတို႔ ၀ါဆိုလျပည္႔ေက်ာ္(၁)ရက္ေန႔မွ သီတင္းကြ်တ္လျပည္႔ေက်ာ္(၁)ရက္ေန႔အထိ (၃)လတိတိကိုိ ပုရိမ၀ါကပ္ၾကကုန္ေလာ.. ၀ါေခါင္လျပည္႔ေက်ာ္(၁)ရက္ေန႔မွ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည္႔ေက်ာ္(၁)ရက္ေန႔အထိ (၃)လတိတိကို ပစၦိမ၀ါအျဖစ္ ကပ္ၾကကုန္ေလာ.. ၀ါဆို၀ါကပ္ျခင္း မျပဳေသာ ရဟန္းအား ဒုကၠဋ္အာပတ္သင္႔ေစ”ဟု ပညတ္ေတာ္မူခဲ႔ေလ၏။
၀ါဆို၀ါကပ္ေတာ္မူပံု..
********************
၀ါဆို၀ါကပ္သည္ဟူေသာ ေဒသနာစကားကို ေလာကီလူသားတို႕အေနျဖင္႔ ၾကားဖူးနား၀ရွိၾကေသာ္လည္း မည္သို႔ပံုဟန္ ၀ါကပ္ေတာ္မူၾကသည္ကို ေသေသခ်ာခ်ာ ဂဃနန မသိၾကတဲ႔ သူကသာလွ်င္ မ်ားမည္ုထင္၍ ဤေနရာမွာ ၀ါဆို၀ါကပ္ပံုကို အနဲငယ္ အျမြက္မွ် ေျပာျပရပါမူ ”ဤေနရာ ဤေက်ာင္းတိုက္တာအတြင္း၌ ၀ါတြင္းသံုးလပတ္လံုး ေနထိုင္သီတင္းသံုးပါမည္ဘုရား” ဟူ၍ ေထစဥ္၀ါလိုက္ ကုိရင္ ရွင္သာမေဏမ်ားပါမက်န္ ႏွဳတ္ျဖင္႔ ရြတ္ဆိုေတာ္မူၾကျခင္းကို ၀ါဆို၀ါကပ္သည္ဟု ေခၚေ၀ၚျခင္းျဖစ္ပါသည္။
၀ါဆိုနယ္နိမိတ္(၀ါဆိုစည္း)ႏွင္႔ အခ်ိန္ကာလ
********************************
ထိုသို႔ ျမတ္ဗုဒၶက ၀ါဆို၀ါကပ္ရန္ ပညတ္ေတာ္မူျပီးေသာ္လည္း ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ား အေနျဖင္႔ ၀ါဆို၀ါကပ္ရမည္႔ ေနရာသတ္မွတ္ခ်က္(၀ါဆိုစည္း)ကို မသိနားမလည္ၾကသျဖင္႔ ျမတ္စြာဘုရားရွင္အား ေလွ်ာက္ထားၾကရာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က “ ရဟန္းတို႔ မိမိလက္ရွိေနထို္င္ရာ ေက်ာင္း၀န္း၏ ျခံစည္းရိုးအစြန္ေနရာတို႔ကို ၀ါဆိုစည္းအျဖစ္ သတ္မွတ္၍ ေနာက္တစ္ေန႔နံနက္ အာရုဏ္မတက္မွီ အခ်ိန္အတြင္း ၄င္းျခံစည္းရိုးအျပင္သို႔ ေက်ာ္လြန္ကာ အရပ္တစ္ပါးသို႔ ဖဲသြားေသာ ရဟန္းအား ၀ါကပ္ျခင္းကိစၥ ပ်က္ေစ” ဟု ပညတ္ေတာ္မူခဲ႔ေလ၏။
သံဃာေတာ္မ်ားႏွင္႔ ၀ါတြင္းကာလ ခရီးရက္ရွည္.
.
**********************************
အထက္ပါ ၀ါဆိုျခင္းကိစၥ၊၀ါဆိုကာလ၊ ၀ါဆိုစည္း ၀ါဆိုေနရာသတ္မွတ္ခ်က္တို႔ကို ျမတ္ဗုဒၶပညတ္ေတာ္မူျပီးေနာက္ ရဟန္းသံဃာေတာ္အခ်ိဳ႕အေနျဖင္႔ ခရီးရက္ရွည္ၾကြရန္ ကိစၥမ်ား ေပၚေပါက္လာျပန္သျဖင္႔ ျမတ္စြာဘုရားရွင္အား ထပ္မံေလွ်ာက္ထားၾကရာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က “ ရဟန္းတို႔ မိမိတို႔ုႏွင္႔ သက္ဆိုင္ရာ ေဆြမ်ိဳးမိဘမ်ား မနာမက်န္း ျဖစ္ခဲ႔လွ်င္ေသာ္၄င္း၊ ဒကာ၊ ဒကာမမ်ားက အလွဴအတန္းျပဳလုပ္ဘို႔ ပင္႔ဖိတ္ခဲ႔လွ်င္ေသာ္၄င္း၊ တရားနာဘို႔ ပင္႔ဖိတ္ခဲ႔လွ်င္ေသာ္၄င္း၊ ဖူးေျမာ္ၾကည္ညိဳဘို႔ ပင္႔ဖိတ္ခဲ႔လွ်င္ေသာ္၄င္း၊ မိမိအေနျဖင္႔ ခုႏွစ္ရက္အတြင္း ျပန္လာပါမည္ဘုရားဟူ၍ ၀ါပန္ေလွ်ာက္ထားပီးသြားလွ်င္ ၀ါတြင္းကာလပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း အရပ္တစ္ပါးသို႔ သြားေကာင္း၏“ဟု ခြင္႔ျပဳေတာ္မူေလသည္။
၀ါဆိုရျခင္း ရည္ရြယ္ခ်က္ ႏွင္႔ ၀ါဆိုသကၤန္း
****************************
ဤသို႔ျဖင္႔ ပုရိမ၀ါကပ္ေတာ္မူၾကမည္႔ ရဟန္းသံဃာေတာ္ အရွင္သူျမတ္မ်ားအား ၀ါတြင္းကာလ(၃)လအတြင္း ဂႏၳဓူရ-စာေပက်မ္းဂန္သင္အံပို႔ခ်ျခင္း၊ ၀ိပႆနာဓူရ-တရားဘာ၀နာ ပြားမ်ားအားထုတ္ျခင္းကိစၥရပ္မ်ားကို ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ မပင္မပန္း ျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ စိတ္ရည္သန္လွ်က္ လူ၀တ္ေၾကာင္ ဒကာ၊ဒကာမမ်ားက ၀ါဆိုသကၤန္းႏွင္႔တကြ ပစၥည္းအသံုးေဆာင္တို႔ကို သဒၶါျပဌာန္း လွဴဒါန္းေနၾကျခင္းဟာျဖင္႔ ကိုင္းကြ်န္းမွီ ကြ်န္းကိုင္းမွီဆိုသလို ဆရာဒကာ ေရနဲ႔ၾကာပမာ သာသနာေတာ္ၾကီး အဓြန္႔ရွည္စြာ ဆက္လက္တည္႔တံ႔ တိုးပြားႏိုင္ေၾကာင္း သာသနာအေထာက္ကူျပဳ နညး္လမ္းေကာင္းမ်ားကို ဆည္းပူးရာေရာက္ေလေတာ႔သတည္း။
(၀ိနယပိဋကတ္၊ မဟာ၀ဂၢပါဠိေတာ္၊၀ႆူပနာယိကကၡႏၶက)ကို မွီျငမ္းေရးသားပါသည္။